در میان کشورهای خاورمیانه، ایران سومین کشوری است که برای افراد تحت‌ پوشش قانون کار و قانون تأمین‌ اجتماعی خود، بیمه‌ بیکاری پیش‌بینی کرده است. بیمه بیکاری یکی از پوشش‌های بیمه تامین اجتماعی است و برای حمایت از افرادی که بدون اراده خود و به صورت موقتی کار خود را از دست داده اند در نظر گرفته شده است.

این مسئله ، با سیل از دست دادن شغل‌ها در چند ماه گذشته و بالا رفتن نرخ بیکاری به یکی از مسائل روز کشور بدل شده است. در این مقاله موسسه حسابداری چرتکه پرداز به بیان شرایط چگونگی دریافت مستمری بیکاری می‌پردازد.

بیمه بیکاری چیست؟

مطابق قانون ، آن دسته از بیمه‌شدگانی که بدون میل و اراده بیکار شده و آماده به کار باشند از مقرری بیمه بیکاری برخوردار می‌شوند. در حال حاضر ملاک اصلی برای حمایت‌های قانونی از بیمه‌شدگان بیکار، غیر ارادی بودن بیکاری آنها است؛ و تنها افرادی که به صورت غیر ارادی از کار بیکار شده­‌ا‌ند می‌توانند از مقرری بیکاری استفاده کنند و خروج این افراد از اشتغال به اراده و خواست آنها نبوده باشد. درضمناین نوع بیمه به بیمه‌شدگان بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد هم تعلق نمی‌گیرد.

گروهی متشکل از نمایندگان اداره کار و رفاه اجتماعی، تعاون و سازمان تأمین‌ اجتماعی مسئول تشخیص ارادی و غیرارادی بودن بیکاری است؛ و شعب تأمین‌ اجتماعی پس از تأیید ادارات نامبرده، درخصوص برقراری و پرداخت مستمری بیکاری برای بیمه‌شدگان اقدام می‌کنند. پرداخت آن مطابق با حداقل دستمزد است. به موجب قانون، کارگرانی که مشمول بیمه بیکاری می‌شوند، پرداخت بیشترین سهم بیمه بیکاری ٨٠ درصد حقوق آنها است که این درصد نباید از حداقل مزد کمتر باشد و ۵۵ درصد از آن به عنوان حداقل مزدی که در سه ماه قبل از بیکاری دریافت کرده‌اند، ١٠درصد حق همسر و ١٠ درصد برای دو فرزند است.

شرایط پرداخت بیمه بیکاری

باید فرد دارای شرایط زیر باشد:

• مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی باشند
• تبعه کشورهای خارجی نباشند
• مستمری بگیر بازنشسته و یا از کارافتاده کلی نباشند
• دارای حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه باشند
• در زمره صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری نباشند
• از محل کار اخراج شده باشند
• داشتن یک سال قرارداد کار با پرداخت حق بیمه
• داشتن کارت پایان خدمت (برای آقایان) و یا گواهی اشتغال به تحصیل.

حقوق بیمه بیکاری چقدر است؟

به میزان 3 درصد دستمزد بیمه شده است، باید توسط کارفرما پرداخت شود.

مبلغی که به عنوان حقوق و مستمری به فرد بیمه شده تعلق می‌گیرد هم به اندازه 55 درصد از حقوق او در زمان اشتغالش است. اگر شخص بیکار شده سرپرست خانوار باشد به ازای هر فردی که تحت سرپرستی او است، 10 درصد به آن مبلغ اضافه می‌شود. لازم به ذکر است که این مبلغ تنها تا سقف 4 نفر از افراد تحت سرپستی او تعلق می‌گیرد. بر اساس قانون بیمه بیکاری جدید حقوق پرداختی به عنوان مستمری نباید کمتر از دستمزد مصوب سالانه شورای کار باشد.

چند بار می‌توان از بیمه بیکاری استفاده کرد؟

شاید شما هم از آن دسته افراد بدشانسی هستید که از دست دادن کار را برای بار چندم تجربه می‌کنید و برایتان این سوال پیش آمده که تا زمان پیدا کردن دوباره کار می‌توانید از مستمری بیکاری استفاده کنید یا خیر. طبق قانون بخشنامه هیچ محدودیتی از لحاظ تعداد دفعات دریافت مستمری بیکاری وجود ندارد.

فاصله بین دو بیمه بیکاری چند سال است؟

از لحاظ قانونی هیچ محدودیتی نه برای تعداد دفعات استفاده از بیمه بیکاری و نه برای فاصله بین تعداد دفعات استفاده از آن وجود ندارد. به طور مثال اگر شما پس از مدتی دریافت مستمری بیکاری دوباره به کار برگشتید، باید درخواست قطع بیمه بیکاری بدهید. در صورتی که پس از سپری شدن مدت زمانی (تفاوتی ندارد که چقدر باشد) دوباره بیکار شدید می‌توانید دوباره درخواست دریافت مستمری بیکاری دهید.

مدت زمان دریافت بیمه بیکاری مجرد و متاهل

آیا استفاده نکردن از بیمه بیکاری در بازنشستگی تاثیر دارد؟

بر اساس قوانین تامین اجتماعی دریافت بیمه بیکاری به طور کلی عواقبی از لحاظ سابقه بیمه در پی ندارد. اما دریافت آن می‌تواند بر مبلغ مستمری و حقوق بازنشستگی افراد تاثیراتی داشته باشد. البته از آنجایی که محاسبه مستمری بازنشستگی بر اساس پرداختی حق بیمه افردا در دو سال آخر اشتغال آن‌ها است، اگر دریافت بیمه بیکاری در دو سال آخر مانده تا بازنشستگی نباشد، تاثیری هم بر حقوق بازنشستگی افراد ندارد.

برای دریافت بیمه بیکاری به کجا مراجعه کنیم؟

دریافت شامل چندین مرحله می باشد. مرحله اول آن ثبت‌نام است و بجز بخش احراز هویت آن که باید با مراجعه حضوری به دفاتر پیشخوان دولت انجام شود نیازی به حضور فیزیکی ندارد. اما پس از طی کردن مراحل ثبت‌نام و دریافت پیامک حاوی کد رهگیری باید با در دست داشتن مدارکی که در ادامه ذکر می‌شود، به همان شعبه تامین اجتماعی که کارفرما برای تنظیم قرارداد مراجعه کرده، بروید. با مراجعه به این شعبه امکان دسترسی آسان به همه سوابق و اسناد شخصیات برای شما به راحتی فراهم می‌شود.

مراحل درخواست بیمه بیکاری چقدر طول میکشه؟

اگر به موقع و تا پیش از گذشت 30 روز از تایخ بیکاری به سازمان کار و رفاه اجتماعی مراجعه کنید، ظرف مدت زمان 10 روز نمایندگان سازمان تامین اجتماعی مدارک شما را بررسی کرده پس از تایید اقدام به پرداخت آن می‌کنند. پس حداقل دو هفته و حداکثر 40 تا 50 روز از تاریخ بیکاری شما طول می‌کشد تا بتوانید مستمری بیکاری خود را دریافت کنید. این بازه طولانی به زمان مراجعه شما بستگی دارد.

چه کسانی مشمول دریافت مقرری بیکاری هستند؟

تمام افراد بیمه‌شده در صورتی که بدون میل و اراده بیکار شوند و دارای حداقل شش ماه سابقه پرداخت حق‌ بیمه باشند می‌توانند از مقرری بیکاری استفاده کنند

مطابق شرایط مستمری بیکاری ، اخراج از محل کار و داشتن ۶ ماه حق بیمه مهمترین شرط پرداخت بیمه‌بیکاری است

 بیمه بیکاری به چه کسانی تعلق نمی‌گیرد؟

این نوع بیمه می‌تواند بخشی از معضلات و نگرانی‌های بابت بیکار شدن را پوشش دهد. اما متاسفانه این خدمت به برخی افراد تعلق نمی‌گیرد. اتباع خارجی شاغل در ایران، مستمری بگیران و بازنشستگان، کسانی که از مستمری از کار افتادگی دائمی استفاده می‌کنند و افرادی که کارفرمای آن‌ها در حین اشتغال برایشان حق بیمه بیکاری پرداخت نکرده است، از آن دسته افراد هستند.

برای اعلام وضعیت بیکاری چه اقداماتی لازم است؟

متقاضیان بیمه‌ بیکاری که کار خود را به صورت غیر ارادی از دست بدهند، برای دریافت مقرری بیمه‌بیکاری حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ بیکاری می‌توانند موضوع را به واحدهای اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اطلاع دهند و آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی و یا کار مشابه آن اعلام کنند. مراجعه متقاضی بعد از ٣٠ روز صرفاً با عذر موجه و با تأیید هیأت حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تا ٣ ماه امکان‌پذیر خواهد بود.

مدارک لازم برای دریافت بیمه بیکاری در سال 1403

فرد متقاضی باید مدارک زیر را یا به صورت حضوری به اداره کار و تعاون ارائه دهد یا در سامانه بیمه بیکاری بارگذاری کند.

• اصل و کپی یک سال آخر قرار داد کار یا رای صادر شده؛
• اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه؛
• 4 قطعه عکس سه در چهار
• اصل و کپی کارت ملی؛
• اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی؛
• کپی صفحه اول دفترچه بیمه؛
• اصل و کپی گواهی کار از شرکت؛
• معرفی نامه کارفرما؛
• اصل و کپی کارت پایان خدمت برای آقایان.

آن دسته از افرادی که قصد بارگذاری مدارک خود در سامانه بیمه بیکاری را دارند، نیازی به کپی گرفتن از مدارک بالا نیستند و تنها به فایل اسکن آن‌ها نیاز دارند. برا ورود به این سامانه به کدملی و شماره بیمه شخص متقاضی و شماره بیمه کارگاهی که در آن مشغول به کار بوده است نیاز دارد.

مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری

مدت پرداخت بیمه‌‌بیکاری به بیمه‌شدگان واجد شرایط به سابقه پرداخت حق‌ بیمه از سوی آنان بستگی دارد و مدت آن از ۳۶ ماه برای بیمه‌شدگان مجرد و ۵۰ ماه برای بیمه‌شدگان متأهل و متکفل بیشتر نیست.

شرایط قطع مستمری بیمه بیکاری

لازم است به این نکته که مستمری بیکاری به صورت مادام العمر پرداخت نمی‌شود توجه داشته باشید. قطع مستمری بیکاری شرایط خاص خودش را دارد، که در ادامه به برخی از آن‌های اشاره میکنیم.

• در صورت پیدا کردن کار و اشتغال مجدد بیمه شده؛
• بیمه شده بیکار بدون عذر موجه از شرکت در دوره‌های کارآموزی یا سواد آموزی خودداری کند؛
• خودداری بیمه شده بیکار از قبول شغل تخصصی خود یا شغل مشابه پیشنهادی؛
• بیمه شده بیکار، مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی کلی شود؛
• بازگشت بیمه شده بیکار به کار اولیه خود با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی؛
• مدت زمان استحقاقی بیمه شده برای دریافت مقرری بیکاری خاتمه یابد؛
• بیمه شده فوت نماید.

قطع بیمه بیکاری به علت بازرسی

کارشناسان اداره کار اجازه دارند که به صورت سر زده به محل کار یا محل زندگی فرد بروند و حضور و غیاب را انجام دهند تا اطمینان حاصل شود که فرد در شغل دیگری مشغول به کار نیست. همچنین کارشناسان برای اطمینان از عدم اشتغال متقاضی، از سیستم حضور و غیاب بیمه بیکاری استفاده می‌کنند تا همه چیز دقیق انجام شود. بنابراین حداقل فاصله زمانی بین هر بازدید، یک هفته است و فواصل زمانی کوتاه‌تر مجاز نیست.
به طور معمول، بازرسان به صورت ماهانه حضور می‌یابند. بنابراین اگر بازدید شما به صورت هفتگی بوده است، به احتمال زیاد کارشناسان این اداره به داشتن شغل مخفی و همچنین استفاده از مقرری بیمه بیکاری مشکوک شده‌اند. بنابراین اگر بازرسی تشخیص دهد که شما شاغل هستید یا حقیقت را نگفته‌اید، ممکن است بیمه بیکاری شما قطع شود.

آیا کار در اسنپ باعث قطع بیمه بیکاری میشود؟

در سال‌های اخیر افراد زیادی کار در اسنپ را به عنوان شغل دوم انتخاب کرده‌اند و ممکن است در مورد مسائل بیمه‌ای خود دچار ابهام شوند؛ یکی از این موارد، به بیمه بیکاری مرتبط است. با توجه به اینکه کار در پلتفرم اسنب جزو اشتغال قانونی به حساب می‌آید، بنابراین با کار کردن در آن بیمه بیکاری شما قطع می‌شود.

به حساب خود برسید.

موسسه حسابداری چرتکه پرداز

تجربه و اعتماد دو مولفه اساسی برای اثبات کیفیت خدمات توسط هر سازمان می باشد که جز با گذشت زمان بدست نمی آید. در این میان موسسه مالی و حسابداری چرتکه پرداز اعتماد شرکتها، کسب و کارها و سازمان های مختلف را به خود جلب کرده است.

رسالت ما ارایه خدمات با بهترین کیفیت در بالاترین سطح حرفه ای ممکن به مشتریانمان است. اعتقاد داریم که با این طرز عمل، می توانیم اعتبار خود را افزایش دهیم تا در حرفه مان بهترین بمانیم. ما به رعایت ارزش های اخلاقی با عمل کردن به آن ها، اعتقاد راسخ داریم.

قوانین پیچیده، بخشنامه‌های متعدد و ابهام و تعارض در قوانین، ایجاد یک گزارش مالی و ارائه آن به استفاده کنندگان برون سازمانی اعم از سازمان امور مالیاتی، سازمان تامین اجتماعی و .. را کاری بسیار تخصصی کرده است. این دشواری و پیچیدگی نه‌تنها باعث اتلاف وقت سازمان‌ها و شرکت‌ها می‌شود، بلکه درنهایت موجب تحمیل هزینه های سنگین می‌شود و خسارت‌های گاه جبران‌ناپذیری را برای شرکت‌ها و سازمان‌ها به همراه می‌آورد. ما در موسسه چرتکه پرداز ادعای تسط کامل بر تمام قوانین و مقررات را نداریم اما همواره در تلاشیم که از آخرین تغییرات علم حسابداری و قوانین کشور با اطلاع بوده دانش خود را بروز نگهداریم.

جهت ارتباط با ما

آدرس :

گیلان، لنگرود، بلوار شهید عبدالکریمی، روبه روی پلیس+۱۰، کوچه صدف، پلاک۱۰، موسسه حسابداری چرتکه پرداز

تلفن تماس:

013-42531537

09112437827

09118548004